Muş’ta kırsal kesimlerde yer yer yaklaşık 2 metreyi bulan kar yağışı, özellikle hayvan besicilerine zor anlar yaşatıyor. Yazın kavurucu sıcaklığın altında hayvanları için dağ, bayır demeden büyük zahmetlerle biçip istifledikleri otları, kış aylarında kızak ve eşek arabası ile dağdan indiren besiciler, zorlu kış mesailerine devam ediyorlar.
Hayvan besicileri yazın hayvanları için biçtikleri otları kızaklarla dağdan indirdikleri için kar yağışının fazla olması işlerini kolaylaştırdığını ancak hayatı olumsuz etkilediğini ifade ettiler. Geçimlerini hayvan besleyerek sağlayan besiciler, sabahın erken saatlerinde gruplar halinde en büyük yardımcıları olan kızak ve eşek arabasıyla yaz mevsiminde hayvanları için biçip istifledikleri otların bulunduğu engebeli alana giderek, eşek arabasına ve kızaklara yükleyerek zorlu ve tehlikeli bir yolculuğun ardından aşağıya indiriyorlar.
Hayvan besleyerek geçimini sağlayan Ahmet Vural, hayvancılık mesleğinin zor ve bir o kadar da meşakkatli olduğunu söyledi. Hemen hemen her sabah eşek arabası ve kızaklarla yazın engebeli alanda biçip istifledikleri otlarının bulunduğu yere giderek, otlarını sıkı bir şekilde kızaklara ve eşek arabasına yüklediğini söyleyen Vural, bin bir zahmetle taşıdıkları otları karın üzerindeki teknelere boşaltarak hayvanları beslediğini belirtti.
“KIŞ BOYUNCA İŞLERİMİZ BÖYLE ZOR”
Kış ayı boyunca işlerinin hep böyle zahmetli olduğunu kaydeden Vural; "Besicilikle uğraşıyorum. Burada kış uzun sürdüğü için sıkıntı yaşıyoruz. Besicilik çok zor. Sabah erken kalkıyoruz. Hayvanların yemini hazırlıyoruz. Sabah ve akşam yemleri hazırlıyoruz. Hayvanlarımızı gün içerisinde besliyoruz. Yaklaşık 3 ton yem harcıyoruz. Kış aylarında hayvanlarımıza karın üzerinde saman ve arpa veriyoruz. Besicilik zor dışarıdan göründüğü gibi değil. Karın üzerinde besliyoruz ve hava soğuk. Sıkıntı yaşıyoruz. Sabahın ilk ışıklarıyla birlikte atlı kızağımı alıp ot balyalarının bulunduğu alan gidiyorum. Hayvanlarımın ihtiyaçları kadar atlı kızağa otları yükleyip yaklaşık bir kilometre ileride bulunan alana otları getiriyorum. Getirdiğim otları karların üzerine sererek hayvanların yiyeceği şekilde hazırlıyorum. Daha sonra hayvanları ahırdan çıkarıp bu alana getiriyorum. Yaklaşık iki saat dışarıda kalan hayvanlar, otlarını tamamen yedikten sonra sulamaya götürüyorum. Daha sonra hayvanları ahıra aldıktan sonra öğlen arası yemek çay içtikten sonra bir daha aynı şekilde otları getirip hazırlığımızı sürdürüyoruz. Kış boyunca bu hep böyle devam ediyor” dedi.
“EN BÜYÜK YARDIMCIMIZ EŞEK ARABASI VE KIZAKLAR”
Engebeli alanlarda otları sırt üstünde taşımanın zor olduğunu dile getiren besicilerden Hakan Aslan da, kışın en büyük yardımcılarının eşek arabası ve kızaklar olduğunu belirtti. Günde 6 kez hayvanlara yem verdiğini ifade eden Aslan, dede ve babasından kalan hayvancılık mesleğini sürdürdüğünü kaydetti.
Hayvancılık mesleğinin kışın zor ve zahmetli olduğunu söyleyen Aslan; “Hayvanlarımızın yemlerini kızak ve eşek arabasıyla dağdan getiriyoruz. Dedem ve babamdan kalan mesleği devam ettiriyorum. Günde 6 kez hayvanlara yem veriyoruz. Yemleri sabah ve öğlenden sonra veriyoruz. Havalar soğuk, mecbur hayvanlarımızı besliyoruz. Hayvanlara saman, arpa ve ot veriyoruz. Yeni doğuran hayvanlara günde 6 defa yem veriyoruz. Hayvancılık çok zor, fayton ve kızaklarla günde 6 defa yem veriyoruz. Yaklaşık 300 hayvanımız var. Hayvanlarla uğraşıyoruz. Kışın hayvanların masrafı çok oluyor. Bizim en büyük destekçimiz atlarımızdır. Ot yığınları uzakta bulunan her hayvan sahibinin mutlaka atı vardır. At olmazsa olmazlarımızdandır. Kışın bütün hayvan otlarını atlarımızla taşıyoruz. Kızaklara yüklediğimiz otları atlarla günde iki kere getirip hayvanlara veriyoruz. At olmazsa bu işleri yapmaya bizim gücümüz yetmez. O yüzden köyde hemen hemen herkesin atı vardır. En büyük destekçimiz atlarımızdır. At ve kızaklarımız hayatımızı kolaylaştırıyor” ifadelerini kullandı.
